Akciğer Nodülleri

Akciğer Nodülü Nedir? 

Akciğer nodülü, akciğerde yerleşen çapı 4cm’den küçük olan geçirilmiş bir enfeksiyon sonrası kalan bir kalıntı, iyi huylu bir akciğer tümörü veya akciğer kanseri ya da başka bir organ kanserinin akciğere yayılması ile ortaya çıkan lezyonlardır. Akciğer nodülleri halk arasında “akciğerde leke” şeklinde de tanımlanırlar.

Akciğer nodülü kanser midir? 

Akciğer nodülleri sıklıkla belirti vermemektedir. Bu nedenle radyolojik görüntüleme sırasında tesadüfen fark edilirler.

Akciğer nodülleri;

• iyi huylu ya da
• kötü huylu olabilir.

Bunun değerlendirilmesi için nodülün incelenmesi gerektiği kadar hastanın klinik geçmişinin de önemi bulunur. Bu nedenle akciğerde nodül görülmesinin ardından aşağıdaki adımlar uygulanır.

Radyolojik görüntüleme sonuçlarında karşılaşılan akciğer nodülleri: 

• Solit nodül
• Yarı solit nodül, yarı buzlu cam görünümlü nodül
• Buzlu cam görüntülü nodül
• Birkaç adet nodül

Akciğerde nodül görülmesi şu durumlar dikkate alınarak değerlendirilir:

• Hastanın yaşı
• Sigara içme öyküsü
• Daha önce geçirdiği hastalıklar
• Akrabalarında akciğer kanseri olup olmaması
• Daha önceki filmlerinde bu nodülün var olup olmaması
• İğne biyopsisi sonucu
• PET-CT bulguları

Bu değerlendirmeler sonucunda:

• tamamen iyi huylu bir nodül
• şüpheli nodül
• akciğer kanseri şüphesi çok yüksek nodül olarak sınıflandırılır.

Akciğerde nodül görülme sıklığı nedir?

Akciğerde nodül oluşumunda en belirgin risk grubunu sigara içen 55 yaş üzerindeki kişiler oluşturmaktadır. Sigara içmiş 55 yaş üzeri kişilerin ortalama olarak %30’unda akciğerde nodül görülmektedir. Bu hastaların sadece %1,5’unda ise nodüller kanser tanısı almaktadır.

Burada önemli olan bu %1,5’luk kanserleşme riski bulunan nodülü iyi tespit etmek ve erken dönemde alabilmektir. Bütün çalışmalarımız ve web sitesi size bu konuda yol göstermek içindir.

Bu noktada 2 durum önemlidir;

1) Akciğerdeki basit bir nodül için hastanın ve ailesinin şüpheli bir yaşam geçirmesi.

2) Akciğerdeki nodül gerçekten kanser için şüpheli bir lezyon olmasına rağmen bunun ciddiye alınmaması ile büyümesi ve yayılması (metastaz yapması).

İyi Huylu Akciğer Nodülü

Akciğerdeki nodülün iyi huylu nodül olduğuna şu şartlarda karar verilebilir;

• 30 yaşından daha genç hasta
• 4mm’den daha küçük nodül
• Nodülün buzlu cam görüntüsünde değil solid şekilde olması
• Daha önceki akciğer grafisi veya tomografisinde aynı çapta nodülün mevcut olması
• PET-CT görüntülerinde yüksek tutulum olmaması
• Akrabalarında akciğer kanseri bulunmaması
• Hastanın daha önce herhangi başka bir organ kanseri geçirmemiş olması
• Nodülden yapılan iğne biyopsisi sonucunda kanser bulunmamış olması
• Nodül içerisinde kireçlenme (kalsifikasyon) mevcut olması

İyi huylu olduğu kesin olarak tespit edilen bu nodüller için bir tedavi gerekli değildir.

Alttaki örnekte 34 yaşında hiç sigara içmemiş bir bayan hastamda sağ akciğerin üst lobunda yerleşen nodül görülmektedir. Yapılan değerlendirmeler ve 3’er aylık takiplerle bu nodülün iyi huylu olduğu anlaşılmıştır. Hastamız 3 yılı aşkın süredir takip altında ve sağlıklı durumdadır.

Kötü Huylu Akciğer Nodülü 

Akciğer nodülünün kötü huylu olduğunun tespit edilmesi durumunda kanser riski ortaya çıkmaktadır. Ancak bunun için nodülün boyutları ve radyolojik görüntülemedeki görünümü önem kazanmaktadır.

Aşağıda akciğer nodüllerinin kanserleşme olasılıkları verilmiştir;

• Nodül 5mm’den daha küçük ise bunun bir kanser olma olasılığı %0 – %1
• Nodül 5 – 10 mm arasında ise: %6 – %28
• Nodül 2 cm’den daha büyük ise: %64 – %82
• Solid görünümlü nodülde kanser olasılığı: %7-%9
• Buzlu cam görüntülü nodülde kanser olasılığı: %59-%73.

(Kaynak: Chest Journal. September 2007, Vol 132, No. 3_suppl)

Alttaki resimde sağ akciğer üst lobda buzlu cam görüntüsünde nodülü olan 67 yaşında bir bayan hastamıza ait bilgisayarlı tomografi görüntüsü mevcuttur. Nodülün operasyonla çıkartılması sonucu bir adenokarsinom olduğu tespit edilmiş ve lobektomi uygulanmıştır.

Kötü huylu akciğer nodülü nasıl anlaşılır?

Akciğer nodülünün kötü huylu olup olmadığının tespit edilmesi

• • Hastanın kendisinden kaynaklanan
  • Nodülden kaynaklanan risk faktörlerine bağlıdır.

 

Bu noktada hastanın kendisinden kaynaklanan risk faktörleri;

• 40 yaşın üstünde olması
• Halen veya eskiden sigara içmesi,
• Yakın akrabalarda akciğer kanseri bulunması ve
• Hastanın daha önce başka bir kanser geçirmiş olması akciğer nodülünün kötü huylu olma riskini artıracaktır.

Bunun yanı sıra nodülden kaynaklanan risk faktörleri de kanserleşmesi yönünde bize fikir verecektir.

Sol akciğer üst lobda tespit edilen bu nodül ileri derecede şüphelidir.

• Nodülün 1cm’den büyük olması;
• Buzlu cam görüntüsünde olması (yandaki resimde nodülün ortasında solit yani daha sert bir alan, etrafında ise buzlu cam görüntüsü mevcuttur);
• Sınırlarının düzensiz olması; (Daha yuvarlak ve sınırları daha düz olan nodüllerin iyi huylu olma olasılığı yüksektir. Sınırları düzensizleştikçe şüphe artar.)
• Daha önce çekilmiş olan bilgisayarlı tomografide akciğerde nodül olmaması;
• Daha önce çekilen filmlerinde mevcut olan nodülün çapının büyümüş veya şeklinin değişmiş olması;
• PET-CT’de nodülde aktivitede artış olması (üstteki resimde görüldüğü gibi).

Bu durum nodülün glikoz tükettiği yani ‘aktif’ olduğu anlamına gelir ve bu önemli derecede şüphe uyandırır.

Hangi Akciğer Nodülleri Ameliyatla Alınmalıdır? 

Akciğer kanseri riski yüksek olan durumlarda nodülün endoskopik olarak çıkartılıp patoloji uzmanları tarafından incelenerek kesin teşhisinin konulması gerekir.

Akciğer Nodülü Ameliyatı (Tek Port VATS) nasıl yapılır? 

Bu işlem VATS adı verilen yöntemle endoskopik (kapalı ameliyat) olarak 2cm’lik bir kesi ile gerçekleştirilir. Bu kesiden göğüs boşluğuna ilerletilen bir kamera ve cerrahi aletler ile nodülün çıkartılması gerçekleştirilir. Alınan nodül, işlem sırasında patoloji incelemesine gönderilir ve sonucun akciğer kanseri olması durumunda aynı seansta lobektomi yapılır. Yani kanserli bölge (lob) çıkarılır.

Nodülde kanser olmadığı bildirilirse lobektomiye gerek kalmaz.

Ameliyat için Kaç Gün Hastanede Kalmalıyım? 

VATS (Kapalı Ameliyat) ile nodül ameliyatı sonrasında hastalar 1-3 gün içerisinde taburcu olup 3 gün sonra işlerine dönmektedir. Eğer nodülde kanser olduğu tespit edilirse bu durumda aynı operasyon sırasında lobektomi de uygulanacağından taburculuk 3 ile 5 gün, işe dönüş ise 10 gün sonra olmaktadır.

İngiliz Göğüs Hastalıkları Derneği (British Thoracic Society) 2015 Haziran ayında akciğerdeki nodüllerin teşhis, takip ve tedavisi için oldukça ayrıntılı bir rehber yayınladı. Bu web sayfamızda okumuş olduğunuz bilgilerin büyük çoğunluğu bu rehberdeki önerilere dayanır. İngilizce olan bu rehbere ulaşmak için aşağıdaki linki ziyaret edebilirsiniz.

https://thorax.bmj.com/content/70/Suppl_2/ii1