Diyafram Felci - Paralizisi - Yükselmesi
Prof. Dr. Semih Halezeroğlu
Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi
Göğüs Cerrahisi Ana Bilim Dalı Başkanı
Diyafram Adalemiz
Diyafram akciğerler ve kalbin yer aldığı göğüs boşluğunu karın boşluğundan ayıran ve normal solunum yapmamızda rol alan en önemli adaledir. Diyafram bir bütün olmakla birlikte sağ ve sol ayrı ayrı sinirler ile çalışır. Diyafram adalesi sağda ve solda frenik sinir denilen bir sinir ile otonom şekilde işlev görür
Otonom çalışmak şu anlama gelir: örneğin; elimiz, bacağımız, yüzümüz gibi bölgelerdeki adalelerimizi biz istersek çalışıtırabilir, istemezsek çalıştırmayız. Oysa otonom çalışan adalaler biz istemesek de çalışmaya devam eder (örneğin; kalp kası, diyafram kası veya yemek borusu kası gibi). Bu otonom çalışma, diyaframın her nefes alıp verme sırasında aşağıya inip yukarı çıkmasını ve böylece akciğerlerin oksijen ve karbondioksiti değiştirmesine yardımcı olur.
Bu adalede fıtıklaşma, felç (paralizi), yükselme (elevasyon), travmaya bağlı yırtılma veya tümör ortaya çıktığında ameliyat ile tedavi edilmesi gerekebilir.
Diyafram felci nedir, nasıl oluşur?
Yukarıda da anlattığım şekilde, diyaframlar frenik sinir adı verilen sağ ve sol tarafta yer alan 2 adet sinir ile aktive olur. Bu sinirde ortaya çıkan hasarlar bir taraftaki diyaframın felç olmasına, yani çalışamaz olmasına sebep olur. Böylece, her nefes alışveriş sırasında diyaframların hareket etmesi sadece bir tarafın yükselip alçalması, diğer tarafın ise hareketsiz kalmasına sebep olur. Bunun sonucunda da ortaya çıkan durum hem kalbin her nefes alışveriş sırasında sağa ve sola doğru yer değiştirmesi, hem de felçli diyaframın yükselerek akciğer sahasını azaltması ve kalbi diğer tarafa doğru itmesidir.
Diyafram felci sebepleri
Felç durumu sinirin hasar görmesiyle ortaya çıkan bir hastalıktır. Diyaframı çalıştıran frenik sinirlerden bir tanesi hasar görürse o taraftaki diyafram çalışamaz hale gelir. Frenik sinirde hasarın sebebi ancak hastadan ayrıntılı bilgi alınarak ortaya konulabilir.
Sık görülen sebeplerden biri kalp veya akciğer ameliyatları sırasında sinirin hasar görmesidir.
Ayrıca, frenik sinirin geçtiği sağ veya sol boyun bölgesinde oluşan travmalar (bir cisim çarpması veya kazalarda oluşan boynun ani şiddetli hareketleri gibi) sinirin hasar görmesine ve diyaframın felç olmasına sebep olur.
Ağır spor egzersizleri yapan kişilerde boyun bölgesinde oluşan yaralanmalar bir süre sonra kendisini hastada efor sırasında nefes darlığı şeklinde gösterebilir. Bunun nedeni boyun bölgesinden geçen ve diyaframı uyarak frenik sinirin ciddi hasar görmüş olmasıdır.
Her 2 frenik sinirinde hasarı ile oluşabilecek durumlar son derece nadir olup bu durumda kişinin solunum cihazına bağlı olmadan hayatını sürdürebilmesi olanaksızdır.
The point of using dummy text for your paragraph is that it has a more-or-less normal distribution of letters. making it look like readable English.
Diyafram yükselmesi - felci belirtileri
Hastalar istirahat sırasında sorun yaşamazlar. En sık görülen belirti hastanın yürürken, merdiven çıkarken, yani her türlü efor sırasında nefesinde tıkanma ve kalp çarpıntısı oluşmasıdır.
Bu durum genellikle anişekilde başlar ve yakınmalar zamanla hızla artar. Hasta daha önce hiç bu tür yakınması olmadığını belirtir. Bir süre sonra diş fırçalama veya ayakkabı bağcığı bağlama gibi durumlarda dahi nefes nefese kaldıklarını belirtirler.
Bu yakınmalar ile kalp muayenesine başvuran hastalarda yükselen diyafram tarafından kalbin diğer tarafa doğru itilmiş olduğu tespit edilir. Akciğer grafisinde bir diyaframın diğerinden yüksek olduğu bulunur.
Diyaframda felç olup olmadığı nasıl tespit edilir?
Öncelikle hastanın anlattıkları çok önemlidir. Yakınmaların neler olduğu ve nasıl başladığı, geçirilmiş bir travma veya ameliyat olup olmadığı (çoğu hastada bu tür öyküler olmasa da) önemlidir. Eğer akciğer grafisinde diyaframda yükselme varsa bu çok değerli bir bulgudur. Kesin teşhis içinse (her 2 diyaframın da solunum sırasında çalışıp çalışmadığını görmek için) FLOROSKOPİ denilen yöntemle film çekilmelidir. Bu görüntüleme yönteminde solunum sırasında bir diyafram yukarı ve aşağı doğru inip çıkarken diğerinin hareketsiz kaldığı gözlemlenir.
Teşhisimiz kesinleştiğine göre nasıl tedavi edilir başlığına gelebiliriz...
Diyafram Felci Nasıl Tedavi Edilir?
Felç olmuş (çalışmayan) diyafram karın içindeki organların itmesi ile
yukarıya yani göğüs boşluğuna doğru çıkmıştır. Bu nedenle de hem kalbi hem de akciğeri sıkıştırıp hastada en küçük bir efor sırasında dahi solunumda sıkıntıya sebep olur. İşte bu durumu düzeltmek gerekiyor ve bunun da yolu yükselmiş olan diyaframı bir ameliyatla normal (olması gereken) yerine indirmektir.
Diyafram Plikasyonu Operasyonu
Diyaframa ulaşmak için göğüs kafesinden açık (6-7 cm) veya kapalı (3-4 cm) yöntem için kesi yapılır. Hangi yöntemin seçileceğine diyaframın ne derece yüksek olduğu ve hastanın yakınmalarının derecesine bakılarak karar verilir. İleri derecede yükselmiş olan diyaframı açık yöntemle normal pozisyonuna indirmek tercih edilebilir. Her iki yöntemde de zayıflamış, incelmiş ve yükselmiş olan diyafram adalesi normal pozisyonuna indirilir. Bu işlem, zayıflayan ve çalışmayan kısımlar birbirleri üzerine dikilerek yapılır (plikasyon). Böylece,
solunum sırasında kalbin hareket etmesi önlenir ve sıkışan akciğer açılır ve çalışır hale gelir. Ameliyat sonrasında hastane yatış süresi ortalama olarak 3 veya 4 gündür.
Diyafram yükselmesi ameliyatı sonrası hastaların solunum kalitesi belirgin şekilde düzelir.
Resim: Diyafram felci nedeniyle ameliyat olan bir hastamızın ameliyat öncesi ve sonrası akciğer grafileri
Diyafram Fıtığı
Diyafram adalesindeki doğumsal veya sonradan oluşan (genellikle düşme, çarpma, trafik kazası veya bir ameliyat sonrası gibi travmalar ile) diyafram yırtığı önemli sonuçlar doğurabilir. Doğumsal veya edinsel şekilde oluşan bu yırtıklardan karın içerisindeki organlar yukarıya göğüs boşluğuna geçebilirler. Buna fıtıklaşma diyoruz.
Bu durumda hastada nefes darlığının yanı sıra mide barsak sistemine ait (bulantı, kusma, karın ağrısı gibi) yakınmalar da ortaya çıkar. Bu tür fıtıklar cerrahi olarak düzeltilmezler ise mide ve barsakta gangren ortaya çıkabilir.
Diyafram fıtığı belirtileri
Karın içindeki organların yırtılmış bir diyaframdan yukarı doğru göğüs boşluğuna çıkması (fıtıklaşma) sonucu hastada karın üst bölgesinde ağrı, bulantı, yemek sonrası hazımsızlık, bulantı ve kusma görülebilir. Fıtık içerisinde mide veya bağırsağın sıkışması ile kangren oluşabilir. Bu durumda, hastada çok şiddetli bir ağrı, bulantı ve kusma durumu gelişir.
Diyafram fıtığı teşhis ve tedavisi
Teşhis çekilecek bir bilgisayarlı tomografi ile kesinleştirilir. Yapılacak olan operasyonla fıtıklaşan organlar göğüs boşluğundan karın boşluğuna doğru itilir ve diyaframdaki yırtık onarılır. Her türlü cerrahi operasyon esnasındaki risk durumu hastanın yaşına, genel durumuna, ilave hastalık olup olmamasına göre değişiklik gösterir. Diyafram ameliyatları genellikle düşük komplikasyon oranına sahiptir. Ancak, kanama, enfeksiyon ve fıtıklaşmanın tekrar etmesi gibi nadir durumlar ortaya çıkabilir.
Prof. Dr. Semih Halezeroğlu
Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi
Göğüs Cerrahisi Ana Bilim Dalı Başkanı
Acıbadem Maslak Hastanesi, İstanbul
0532 161 97 34 / 0212 304 39 40
444 55 44
semih.halezeroglu@acibadem.com.tr
Merhaba,
Anne karnında olan bir bebeğimiz var. Daha bebeğine 7. ayına yeni girdiler. Fakat bebekte Diyafram fıtığı belirtisi tespit edildi. Bu da dolayısıyla hem anne babayı hemde biz yakınlarını endişe içine sokuyor. Çevreden bir sürü duyumlar alıyoruz bebek yaşamaz yaşama ihtimal %60 gibisinden. Konu ile alakalı lütfen sizden bilgi bekliyoruz. Bebek dünyaya geldikten sonra bebeğimiz için riskli bir ameliyat mı olacak?
Emel hanım merak etmeyin, bu konuda tecrübeli bir merkezde operasyon olursa son derece başarılı olur. Acil şifalar dilerim.
s ayın hocam bana diyafram fıtığı olduğu tesssdüf ortaya çıktı.Ançak göğüs uzmanları bağırsak ve midenin sol göğüs boşluğuna sarktığı ve eski olma olasığı fazla olduğu ve yakın bölgedeki organlara yapışık olabileceği söylendi ve cerrahi müdahale gerektiği olmazsam bağırsak düğümlenmesi olasığı olduğu bununda ölümcül olabileceği uzmanlarca söylendi.Bana eğilince boğaza doğru baskı midemde kasılma bazen aşırı gaz karın gürüldaması ve bununla birlikte bazen acile gidecek kadar sancılar çekiyorum ançk bazı sindirimle ilgili hazım vs için aldığım ilaçlar biraz daha beni rahatlattı bu durumda sizin bana yardımcı olmanızı çok istiyorum hocam cevabınızı bekliyoru yardımcı olursanız çok sevinirim çok teşekkürler saygılar hocam birde hocam cerrahi müdahelede ne gibi rısk vardır yada ameliyat olmazsan nasıl bi rısk vardır.
diyafratik herni ameliyatı yapıyormusunuz
risk oranı nedir zor dediler
Diyafram herni operasyonu tabii ki uyguluyoruz. Riski en düşük operasyonlardan biridir.
Tecrübeli bir merkezde riski son derece düşüktür.
Ameliyat olmazsanız olabilecekleri size zaten izah etmişler. Ameliyatın riski ameliyat iyi bir merkzde ve tecrübeli bir ekip tarafından yapıldığında yok denecek kadar azdır. Acil şifalar dilerim.
Merhaba hocam, bebeğime anne karnında diyafram hernisi teşhisi konuldu, doğum yapali 16 gün oldu, 3. Gün ameliyat oldu bugün ilk kez emzirmeye çağırdılar, gogusunun sol tarafında bir cökükluk var, bunun sebebi ne olabilir, ve kalicimi öğrenmek istedim, drlari çok bilgi vermiyorlar.
sayin hocam merhabalar. . 3 yildir karn bolgemde ve goguslerimde araliklarla agri oluyor genellikle siddetli..5-6sefer burda (hollanda) doktora gittim midede bakteri var dediler bir kur uyguladlar ilac tedavisi bskteri gitmis ama agri gitmedi.. enson gittigim doktorda diyafram fitigi var ama ilac tedavisi olcak ameliyat olmuyor dedi.ama vrrdigi ilaclarda gecirmedi yine 4-5 gun araliklarla ve ozellikle usutunce agrim oluyor .. yattigim zaman iyiyim atakta duramiyorum agridiginda..simdi ben ne yapmaliyim? bu siteden vr sizden okuduguma gorede ameliyat oluyormus. burdaki doktorlar a guvenim kalmadi ve bu agri beni deli edecek ne onerirsiniz..