Pnömotoraks Nedir?
Göğüs kafesi içerisinde normal şartlarda hava bulunmaz. Herhangi bir sebeple göğüs boşluğu içerisinde hava olması durumuna pnömotoraks adı verilir. Göğüs boşluğu içinde hava toplanınca akciğerde sönme ortaya çıkar. Akciğer patlaması olarak da bilinir.
Pnömotoraks nedenleri nelerdir?
Pnömoraks sebepleri 3’e ayrılır;
1. Kendiliğinden oluşan (spontan) pnömotoraks
Her ne kadar kendiliğinden olustuğu söylense de bu tip pnömotoraks`ta da akciğerde yer alan ve normal akciğer grafilerinde görülmeyen küçük baloncukların (blebler) patlaması sonucu oluşan pnomotoraks çeşididir.
Bu tür pnömotoraks en sık görülen pnömotoraks çeşididir.
2. Bir hastalığa bağlı olarak ortaya çıkan (sekonder) pnömotoraks
Akciğerde mevcut olan büyük balonlar, amfizem, zatüre veya verem gibi hastalıklara bağlı olarak oluşan hasarlar sonucunda ortaya çıkan pnömotorakslardır.
3. Tıbbi bir müdahale sonucu ortaya çıkan (iyatrojenik) pnömotoraks
Akciğerden iğne biyopsisi, bir kateter yerleştirilmesi veya bir batın ameliyatı sonrası gibi durumlarda göğüs boşluğu içerisine hava toplanarak bu tip pnömotoraksa sebep olabilir.
Pnömotoraks belirtileri nelerdir?
Belirtileri şiddetli sırt ve göğüs ağrısı, öksürük ve nefes darlığı şeklindedir. Ani başlayan bu tür yakınmalarda pnömotoraks şüphesi ile akciğer grafisi çekilerek teşhis edilir. Basınçlı pnömotoraks durumunda bu yakınmalar gittikçe artarak ciddi sonuçlar doğurabilir. Hafif derecede hava birikmesi durumunda zamanla yakınmalar kendiliğnden azalabilir. Ancak, geçmesini beklemek risklidir. Doktor takibi altında bulunması gerekir.
Pnömotoraks kimlerde sık görülebilir?
Kendiliğinden oluşan (spontan) pnömotoraks daha çok uzun boylu, zayıf yapılı erkeklerde görülür. Kadınlarda erkeklere göre daha azdır.
Pnömotoraks tedavi yöntemleri nelerdir?
Pnömotoraks tedavisi;
- Hastanın yakınma (öksürük, nefes darlığı, sırt ve göğüs ağrıları gibi) derecesi,
- Pnömotoraksın miktarı,
- Hastada başka hastalıkların (kalp ve akciğer hastalıkları) olup olmaması,
- Daha önce pnömotoraks geçirip geçirmediği gibi durumlarla ilgili olarak değişiklik gösterebilir.
Buna göre, bazı pnömotoraks durumlarında hiçbir işlem yapılmadan hastanın sadece izlenmesi mümkün olabileceği gibi, bir enjektör ile göğüs boşluğu içerisindeki havanın çekilmesi (aspirasyon), bir dren (göğüs tüpü) takılması veya kapalı yöntemle ameliyat edilerek hastalığın giderilmesi de gerekebilir.
Bunların içerisinde en sık kullanılan yöntem sedasyon anestezisi altında ve hasta herhangi bir acı hissetmeden ince bir silikon dren yardımı ile havanın boşaltılmasıdır.
Pnömotoraks ameliyatı ne zaman gereklidir?
- İkinci kez oluşan pnömotoraks,
- Sağ ve solda birlikte ortaya çıkan pnömotoraks,
- Akciğerde büyük balon keseleri görülmesi,
- Dren takılmasına rağmen 5 günde iyileşmeyen durumlar,
- Mesleki sebepler (pilotlar gibi),
- Sağlık kuruluşuna uzak yerlerde yaşayanlarda ilk kez ortaya çıkan pnömotoraks durumlarında ameliyat gereklidir.
Pnömotoraks ameliyatı yöntemleri nelerdir?
Göğüs tüpü (dren) takılması
Sedasyon anestezisi altında hastalığın olduğu tarafta 7. ve 8. kaburgalar arasından kalınlığı ortalama olarak bir kalem genişliğinde olan silikon bir dren göğüs boşluğu içerisine ilerletilir. Bu dren alt kısmında su bulunan bir şişeden oluşan steril üniteye bağlanır. Göğüs boşluğu içerisindeki hava boşalınca sönmüş olan akciğer eski haline gelir.
Pnömotoraksın açık ameliyatı
Açık yöntem günümüzde çok nadiren tercih edilir. Koltuk altından yapılan 7-8 cm uzunluğunda bir kesi ile 3. ve 4. kaburgalar arası bir ekartör yardımı ile açılır. Akciğerde yer alan hava kesecikleri özel yöntemle çıkartılır. Plevra denilen akciğer dış zarının üst bölümü çıkartılabilir (plörektomi) veya burada bir reaksiyon oluşturularak akciğerin yapışması sağlanır (plörodez).
Böylece akciğerin çökmesi ve göğüs boşluğu içerisinde hava toplanması önlenir. Ameliyat sonunda göğüs boşluğu içerisine bir adet dren konularak katlar anatomik planda kapatılır. Dren ameliyattan 1 veya 2 gün sonra çıkartılır.
Pnömotoraksın kapalı – endoskopik (VATS) ameliyatı
En çok kullanılan yöntemdir. Bu yöntemde 2 cm’lik tek bir kesiden (uniportal yöntem) göğüs boşluğu içerisine kamera ilerletilip açık yöntemde belirtilen işlemler yapılır.
Hastaya en az zarar verici operasyon yöntemidir.
Açık ameliyat yerine Tek Port VATS tercih edilmelidir.
Bu yöntem sonrası ağrı daha az, ameliyat kesisi (2cm) çok daha küçük ve hastanın normal yaşama dönmesi çok daha hızlı olur.
Pnömotoraks ameliyatında gelişebilecek komplikasyonlar nelerdir?
Akciğerden hava kaçağı oluşması, kanama, enfeksiyon ve hastalığın nüks etmesi gibi riskler görülebilir. Cerrah bu durumlara göre gerekli önlemleri alarak riskleri en aza indirir. Pnömotoraks için yapılan kapalı ameliyat sonrası bu komplikasyonların görülme oranı %2-10 arasındadır.
Pnömotoraks ameliyatı için kaç gün hastanede kalmalıyım?
Ortalama olarak; sadece dren takılması durumunda 3 gün, açık ameliyatlardan sonra 4-5 gün ve kapalı – endoskopik ameliyatlardan sonra 2-3 gün hastane yatışı gerekli olur.
Pnömotoraksın tekrar etme oranları nedir?
Bir kez pnömotoraks geçiren kişilerde sadece göğüs tüpü (dren) takılarak tedavi edilmesi durumunda hastalığın bir süre sonra tekrar etme olasılığı %20’dir. İki kez pnömotoraks geçirmiş ve sadece dren takılarak tedavi edilmiş kişilerde bunun 3. kez olma olasılığı %50’dir.
Ameliyat olmuş kişilerde pnömotoraksın tekrar etme olasılığı %3-5 arasındadır.
Bir kez pnömotoraks geçiren kişide çekilecek toraks bilgisayarlı tomografisinde bu hastalığa sebep olan baloncukların olup olmadığı araştırılmalıdır. Baloncukların görülmesi durumunda VATS yöntemiyle operasyon oluşacak nüksleri engelleyecektir.
Pnömotoraks Tedavisi İçin Uluslararası Kaynaklar Ne Öneriyor?
Hem İngiliz (BTS) hem de Amerikan Göğüs Dernekleri (ACCP) bu konuda rehberler hazırlamıştır.
İngiliz Göğüs Hastalıkları Derneği (BRITISH THORACIC SOCITEY) tarafından hazırlanmış rehbere aşağıdaki linklerden ulaşabilirsiniz.
akcigerimde bulunamayam problem
akcigerimde bulunamayan problem merhaba 6ay once kilo kaybi nedeniyle doktora gittim ve xray sonucu ust loblarimda lekeler gozuktu. bronskobi ile ornekler(sivi ornekler) alindi ve labaratuar ortaminda bekletildi fakat tuberkiloz izine rastlanamadi. bu arada 17 yaslarimda tuberkiloz gecirmistim ve su an 43 yasindayim. Sonrasinda mr cekildi ve raporda sarkoidoz olabilecegi soylendi. tekrar kan 24 saat idrar testi solunum testi oldum ve bronskopi oldum ama bu sefer parca aldilar gene bisey bulunamadi. nefes testimde akcigerlerimi %68 kullanabildim soylendi ve ayrica mr sonucu ust loblarda asagiya dogru buzusme oldugu veya sondugu soylendi birde uzerinde eskiden kalma cizik ( gecmis yara izi gibi) ler oldugu soylendi. daha oncede 2007 de 2009 da xray cektirmistim ama bunlardan bahsedilmemisti.doktorum hala tuberkiloz veya sarkoidoz olabileceginden supheleniyor. sonrasinda mediastionskopi oldum bogazimin altindan kucuk bir delikle ornekler alindi gene bisey bulunamadi. simdide akcigerimin sag tarafindan kucuk bir delikle daha buyuk bir parca alicaklar artik bu son care heralde, Bu arada bu 6-7 aylik bir olay ve benim 3 . aydan itibaren nefes alirken son kisminda zorlanma veya islik gibi birsey basladi ve su an yavasta olsa ilerliyor. yani kotuye gidiyor diyebilirim. 20 seneye yakin sigara ictim 5-6 senedir yapay mermer kesimi ile ugrasiyorum ve cok tozlu bir isim var. doktor alinan orneklerde bununla ilgili bir seye rastlamadiklarini soyluyor ama….. benim size sorum bu cerrahi biyopsi gereklimi igne biyopsi si ile yapilamazmi bu. ikincisi herkes akcigerine bicak vurdurma diyor ama bu problem cozulmezse hissediyorum nefes alisim zorlasiyor yavas yavas ve kuru oksurukte basladi ayni zamanda.son olarakta acaba bu isimden dolayi olan yapay mermer tozuna karsi alerjim olabilirmi bunu anlamak icin negibi test olmam lazim. ben bu arada australia da yasiyorum. Yardimlariniz icin cok tesekkur ederim. Son care Turkiye ye gelecegim heralde
Mermer tozu gibi işlerde çalışanlarda akciğerde İNTERSTİSYEL HASTALIK veya DİFFÜZ AKCİĞER HASTALIĞI denilen bir durum ortaya çıkabilir. Bunun teşhisi için akciğerden iğne biyopsisi almak yeterli olmaz. Bu nedenle torakoskopik olarak biyopsi almak gerekiyor. Bu biyopsi işleminin nasıl yapıldığına dair videomuzu izlemek için: https://www.youtube.com/watch?v=-KED3t8kXVg sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
Tıbbın bugün geldiği aşamada tüm hastalıkları teşhis ve tedavi edebildiğini söylemek güçtür. Sizde mevcut olan hastalık da bu zor durumlardan biridir. Akciğer biyosiniz sonrasında daha net bir karar verilebilir. Acil şifalar diliyorum.
Saygıdeğer hocam Prof.Dr Semih Halezeroğlu’na
Ben bu mesajı Adana’dan yazıyorum. İki kere sağ göğsümden pnomotoraks geçirdim. En son dün itibariyle hastaneden tüpümü çıkartıp taburcu ettiler. Yalnız ben kendimi bir türlü iyi hissetmiyorum. Nefes darlığı,yatarken sırt ağrısı bir türlü eksik olmuyor.Ben artık tüp taktırmak istemiyorum. İnternetten sizi duydum ve gördüm. Ben bu tedavi için İstanbul’a gelsem yolda daha da fenalaşırmıyım?
Birde kapalı vats tedavisi kesin çözümmü? Acil cevaplarsanız sevinirim. Çünkü kendimi iyi hissetmiyorum.
Selamlar
Selçuk ÖZTÜRK
Selçuk merhaba,
2 kez pnömotoraks geçirince artık tüp takılmaz, VATS denilen operasyon uygulanır. Operasyon hastaların %95-98’inde hastalığın tekrarlamasını önler. Eğer şu anda akciğerinde bir çökme yoksa yolculuğu yapmanda sakınca yok. Randevun için Ebru Hanım’ı arayabilrsin (02123043940 / 05321519734).
Acil şifalar dilerim.
Değerli hocam babam 15 gün önce ameliyat oldu ozafagus ca kalp kardiyak kadar uzanan mide üst kısmı yemek borusu alt kısmı alındı mide yukarı çekildi ameliyatta daha önce bi astım hikayesi olduğundan göğüs tüpü takıldı ameliyattan sonra 10. Gününe kadar herşey çok iyiydi 10. Gün tüp çıkardılar aynı gün vücut hava doldu resmen deri altı hava doluydu tekrar tüp taktilar gece dün sabahtan yogun bakıma aldılar cigerler sıvı doluymus hayati riski var dediler çok üzülüyorum o tüp çıkana kadar çok iyiydi sizce tüp doğru zamanda mi çıktı teşekkür ederim şimdiden
Nursel hanım, yemek borusu kanseri ameliyatları sonrası bazı nadir durumlarda bu tür komplikasyonlar görülebiliyor ne yazık ki. Bunun drenin 10 gün sonra çıkartılmış olması ile ilgili olup olmadığını daha önceki durumu bilmediğim için söyleyebilmem olası değil maalesef. Bunun ciddi bir durum olduğunu söylemem gerekir. Ancak diğer bilgilerinizi ameliyatı gerçekleştiren cerrahi ekipten almanız daha uygun olur. Acil şifalalr diliyorum.
Merhaba hocam; 40 yaşındayım bundan 3 yıl evvel pinömataraks geçirdim gayet iyiydim,bugüne kadar koltuk altımda ağrı oluştu bende gidip toraks bt çekildim ufak bir kaçak olduğunu söyledi 2 saat minimal hava verildi çıktım bu durumdan sonra o patlayan bül tekrar patlarmı veya tekrar geçirme riskim nedir sigarayı bırakalı 3 yıl oldu teşekkür ederim
Tibet bey eğer akciğerinizde bül görülmüşse bunun tekrar patlama yapma olasılığı %50’den fazladır. BT’de bül görülmesi pnömotoraks için ameliyat endikasyonudur. Tek port torakoskopik yöntemle 30 dakikalık bir operasyon uygulanıp 2 gün sonra taburcu olursunuz. Aksi durumda pnmotoraksın tekrarlama riski nedeniyle yaşamınızda bazı önemli kısıtlamalar olmalıdır (uçağa binilmesi, uzak mesafe yolculukları, aşırı efor durumlarından kaçınılması gibi). Acil şifalar dilerim.
Ben 16 yaşındayım spontan pnömotoraks geçirdim ameliyat oldum tüp taktılar şuan 2.günüm,benim bazı korkularım var ,ömür boyu yapamayacağım şeyler varmı,yada taburcu olduktan sonra eskisi gibi sağlıklı olabilecek miyim,
Furka geçmiş olsun. Eğer akciğerinde patlamy sebep olan balonlar tespit edilirse bunların kapalı bir operasyonla alınması gerekir. Yoksa drenin çekildikten sonra %20 olasılıkla bu bir daha olacaktır. Tekrar ederse ameliyat olman gerekir. Yapmayacağın tek şey tüplü su altı dalışıdır. Tabii ki yine eskisi gibi sağlıklı olacaksın. Tekrar geçmiş olsun.